Geb:
Ovl.:

Nat.Soc.actief

Getrouwd: 19-04-1938: Albert Gemmeker
Drie dochters:
Lotti – 14-03-1938 – geen contact
Rosemarie – 06-06-1940 -geen contact
Erika -1941 met haar man communist haar vader een tijd bezocht rond 1967
Gescheiden officieel (aandringen Käthe) febr.1951, 1944 aangevraagd door Albert
Bezoek april 1951 Albert. verwijderen alle belastende foto’s in album.

Na kerstverlof 1942 Albert Gemmeker in Dusseldorf en een zeer kort bezoek van Käthe begin 1943 aan kamp Westerbork heeft Käthe Dusseldorf verlaten. Terug naar Lehre-Braunschweig. Onderwijzeres

1ste echtgenote: Anna Gassen-15-03-1938 gescheiden. Eerder uit elkaar.
Nieuwe liefde Käthe Wunderling-Braunschweig-werkzaam Dusseldorf

Elisabeth Helena Hassel-Mullender
Geb:11-01-1905-
Ovl.:

Maîtresse en secretaresse Gemmeker

‘Frau Hassel’, ‘Ly Hassel’

Jacob Boas: ‘Duivelin’
Aad van As: ‘Felle antisemiet’
Hans Ottenstein: ‘buitengewoon scherp gekant tegen de joden’
 ‘Iedereen was doodsbenauwd voor haar’
Jaques Presser-Historicus:
Officieel was zij niet Gemmekers plaatsvervangster, maar hij had haar wel bepaalde bevoegdheden geschonken en als hij afwezig was, knapte zij het werk op, tot grote angst van iedereen, omdat zij, als “felle nazi” veel harder was dan de commandant, vooral ten aanzien van vrijstellingen. Na de bevrijding getuigde zij van haar “diepe medelijden” met de Nederlandse joden in oorlogstijd en deelde mede, dat zij, waar zij kon en zoveel het in haar vermogen had gelegen, deze joden had geholpen. Als dat zo is, dan heeft Frau Elisabeth Helena Hassel zulks met een aan volmaaktheid grenzende doeltreffendheid weten te verbergen, want vrijwel algemeen luidt het oordeel over haar als een fanatieke antisemiete, voor wie men bang was en ook wel moest wezen.’

Gearresteerd mei 1945 Rotterdam:
Zij nam in getuige verklaring (04-12-1945) het op voor Gemmeker en noemde hem ‘De Jezus Christus van Westerbork’
1947: vrijgelaten
1948: Wederom opgepakt en verschillende keren verhoord. 07-01-1949 weer vrij, geen vervolging.
‘Overwegende dat ze zich heeft schuldig gemaakt aan het oorlogsmisdrijf van opzettelijk behulpzaam zijn bij het wederrechtelijk van de vrijheid beroofd houden van een groot aantal personen; gelet op de tijd in bewaring doorgebracht, bepaalt dat betrokkene te dier zake onvoorwaardelijk buiten vervolging wordt gesteld.’

Voorarrest: 3 jaar: geen straf.
Voorarrest vond zewel terecht als een straf voor haar aandeel in de deportaties.

1950: getrouwd Ernst Stoll

Geb:
Ovl.:

Tijdelijk kampkommandant Westerbork 09-10-1942 -11-10-1942
Polizei-inspektor

Jacques Presser: ‘een mannetje van niks’

Geb:
Ovl.:
Nederlander, Amersfoort, onderwijzer

09-10-1939: Directeur Vluchtelingenkamp tot 16-05-1940
Regim.:Dep.Bin.Zaken

Syswerda, D.A.

09-10-1939 – 15-04-1940

Schol, Jaques,

16-05-1940 – 01-07-1942 (in dienst tot 01-01-1943)

Deppner, Erich

01-07-1942 -31-08-1942

Dischner, Josef Hugo

01-09-1942 -08-10-1942

Bohrmann

09-10-1942 -11-10-1942

Gemmeker, Albert Konrad

12-10-1942 -11-04-1945

Geb:31-01-1902
Ovl.:1989

Kampcommandant 01-09-1942 – 09-10-1942
(‘drankzucht. ongeschikt’)

05 oktober 1942:
Chaos bij deportatie. te weinig aantallen. 1700. Moest 2000
Groep (200-300) net aangekomen vrouwen en kinderen uit Amsterdam werden door Dischner de trein ingejaagd. Complete chaos.

Commandant Dischner die de chaos had veroorzaakt met zijn zweepslagen was volgens getuigen stomdronken geweest.

Jaques Presser:
‘type van een ruwe ss-man, zonder hersens, haast altijd onder de invloed van alcoholische dranken’

05 oktober werd hij teruggestuurd naar de Polen.

Geb:08-08-1910 Neuhaldensleben (Saksen-Anhalt)
Ovl.:13-12-2005 Anzing (Beieren

Kampcommandant Westerbork 01-07-1942 – 31-08-1942
(‘felle nazi’)

Jurist

1932: Lid NSDAP
1933: Lid SS
1938: Lid SD
1940: Leiding 4e Afd.SiPo Den Haag
1941: 30-01: SS-Sturmbannführer
Bestrijder Ned.verzet.
1942: 09-04: Leiding executie 77 Russ.krijgsgevangenen Amersfoort
Binnengebracht: 27-09-1941 (101). 24 overleden daarna door verwaarlozing.
Executie als vergeldingsmaatregel executie Duitse krijgsgevangen door Russische zijde. (nooit bewezen). Deppner heeft meegedaan aan executie.

1944:Deppner opdracht executie uit te voeren  plm.450 gevangenen, vooral verzetsmensen Vught, waaronder Wim Koenen en Henk Baarschers.
‘Deppner-moorden’ (Niedermachungsbefehl van 30 juli 1944 A.Hitler- het bevel om “terroristen en saboteurs” zo nodig onmiddellijk dood te schieten.)

Jaques Presser over Erich Deppner:
‘type van een ss-leider, ijskoud, meedogenloos, moordenaar met officiersallure’

Nederland heeft plm.20 verzoeken gedaan voor uitlevering zonder resultaat.
In 1964 werd Deppner voor het Münchense hof aangeklaagd voor de moord op de Russische krijgsgevangenen, maar hij werd – ook in hoger beroep – vrijgesproken.

Geb:1890
Ovl.:
Anti-Duits,Nederlander

16-05-1940 benoemd tot commandant Westerbork (30 mdw.)
Departement: Justitie
Ondercommandant luitenant J.M.S.J. Haan, boekhouder M. Broere, hoofd Distr.kantoor Aas van As.

Februari 1941:
Bewaking van lokale politie-agenten werd vervangen door Marechaussee (15)
Restricties: Verbod kamp te verlaten,verplichte arbeid,twee appèls,censuur in-en uitgaande post.
Alle regels en voorschriften voortaan in het Duits

Rijkscommissaris Seyss-Inquart stuurt Beauftragte Drenthe Robert Thiel.
Deze rapporteerde: ‘te luxe’ met advies vervanging J.Schol
Voorstel niet aangenomen.
Beslissing kamp bestemming laatste station ter verwijderen joden moet eind 1941 genomen zijn.

Entjudung van Nederland.
Westerbork aangewezen als meest geschikte lokatie.
Begin 1942 24 barakken bijgebouwd, ieders ongeveer 300 pers.
Door aantal barakken en goede organisatie Westerbork gereed voor deportatie’s.

Schol was niet op de hoogte van de Duitse plannen met de Nederlandse Joden en de Duits Joodse vluchtelingen en realiseerde zich niet dat de efficiënte organisatievorm van Westerbork, die hij had bewerkstelligd, de Duitsers in een later stadium sterk in de kaart zou spelen.

Indeling in werkgroepen (Dienstzweigen) Februari 1942

Dienstzweig, Nummer

Aussendienst, 1
Innendienst, 2
Technischer Dienst, 3
Werkstätten, 4
Lagerinspektion, 5
Administration, 6
Ärtzlicher Dienst, 7
Zentralküche, 8
Schulen, Kurse, etc., 9
Ordnungsdienst, 10
Feuerwehr, Luftschutz, Gasdienst und Sanitätsdienst,
11
Appell, 12
Frauendienst, 13

Elke dienstzweig een dienstleiter
Verantwoordelijk voor het efficiënt en ordentelijk verloop van de te vervullen taken.

Door Duits-Joods vluchtelingen aanwijzing van Duits-Joodse leiders.

Kurt Schlesinger: Oberdienstleiter
Fritz Spanier: Chef van de medische staf
Arthur Pisk: Chef Ordnungsdienst-orde dienst, OD

03 mei 1942: Gele Davidster

01-07-1942: Overname kamp door SS.
Vanaf nu Durchgangslager
Kapitein Schol (vanaf nu onbeduidende rol) onder drie Duitse SS kommandanten. Schol wilde ontslag, maar niet toegestaan.
Schol verantwoordelijk voor voeding, kleding en materiaalbeheer.
Nu prikkeldraadomheining en 7 wachtorens. Niet als gevangenen behandeld, maar als vluchtelingen.
Bewaking marechaussee verscherpt met SS-Wachbataillon

Kapitein Schol in functie tot 1 januari 1943

Aantekening:
Jaques Schol-Joods kind in huis Westerbork- ouders overleden TBC- voogd- kind holocaust overleefd?

Geb:27-09-1907 Düsseldorf
Ovl.:30-08-1982 Düsseldorf

Chronologie

In bewerking

Kampcommandant 12-10-1942 – 11-04-1945

Aantekening:
Proces eind 1948: 10 jaar. 6 van uit gezeten. 1951 vrij.
Albert Gemmeker gaf van zo goed als alles Willi Zöpf, zijn meerdere de schuld. Dit kon hij makkelijk, aangezien Zöpf spoorloos was en niet gehoord kon worden.
Zöpf werd pas in 1958 gearresteerd.(Zie verder Zöpf)
1961: Duits onderzoek: zien geen mogelijkheden
1967-1978: Nieuw groot Duits onderzoek: zien geen mogelijkeden.

Gemmekers chefs Harster en Zöpf wisten wel dat veel Joden de deportatie niet zouden overleven.
Gemmeker heeft altijd ontkent dat hij dit wist
1947:
‘Hoe onwaarschijnlijk het voor u ook mag klinken, ik heb niet geweten wat er in Auschwitz met de joden ging gebeuren.’

Broers:2 Zus:1

Dochters: 3 Erika

1927 Politieschool Bonn
1928 Wachtmeester Polizei Duisburg. Later opperwachtmeester-commandant
1933 Wilde zich aanmelden bij partij, maar afgezien-‘beledigd’
1933 Dusseldorf
1935 Dusseldorf Gestapo November-logistieke dienst
1937 Dusseldorf Gestapo 291 pers.leden
1937 01-05: Partij-lid: nr. 5.620.430
1937 Aanvraag lidmaatschap SS – aangehouden
1937 Eind- Polizei-Sekretär -officier
1938 Reichskristallnacht 9/10 november 1938

1940 25-08: Den Haag:  Personalreferent Sicherheitspolizei en de Sicherheitsdienst
Chef: Arno Arlt Hoogste chef: Wilhelm Harster.
1940 December: SS-Hauptscharführer (off.lid.SS)
1940 December: Obersekretär

1941 Januari verlof. Op bezoek bij Rudolf Hassel (Gestapo), Dusseldorf. Kennis aan zijn vrouw Elisabeth Hassel.- Huwelijk Rudolf-Ly slecht

1941 15 Febr. Elisabeth Hassel naar Den Haag. Secr.Gemmeker
Ontstaan liefdesrelatie

1941 Mei-Juli: Gemmeker opleiding Berlijn (Bernau) -sd-Führerschule- Polizei-Inspektor

1942 22-07: St.Michielsgestel. Gijzelaarskamp-net geopend-Kampcommandant. (zie onder)

1942 12-10: Kommandant Westerbork
Woonadres: Prins Hendrikstraat 1a Assen (woning Samuel Josef Wolf)
Begin oktober plm.10.000 Joden uit diverse werkkampen naar Westerbork.
Velen incl.familie. Westerbork afgeladen vol.
Deportatie’s Oktober 1942 Auschwitz
02 oktober: 1014
05 oktober: 2012
09 oktober: 1703
12 oktober: 1711
16 oktober: 1710 (570 Kosel)
19 oktober: 1327
23 oktober: 988 (170 Kosel)
26 oktober: 841
30 oktober: 659 (200 Kosel)

(Kosel-gemeente Sleeswijk Holstein-dwangarbeid grote projecten. Velen overleven het niet)

1942: 21-10: Gemmeker: goede verzorging gevangenen Palästina bij aankomst.
Restrictie wel op transportlijst bij herstel

1942:19-12: ‘Joelfeest’ bij Gemmeker – ‘kerstviering’
Tientallen hoge Duitse autoriteiten uit Den Haag en Amsterdam
Bediening: 40 Joodse meisjes
Reden ook feest: 40.000 ste gedeporteerde Jood
Nederland aanvankelijk 15.000 in 1942, maar door stagnatie in Frankrijk verhoogd naar 40.000 (Bron.Liempt)

1942:25-12: Kerstverlof Dusseldorf. (Ex) vrouw en drie dochters.

1943:Januari: Invoering Gemmeker Lagerbefehlen
Lagerbefehl 1:
‘Alle bewijzen, formulieren, schriftstukken, stempels, borden etc, die in Lager Westerbork gebruikt worden, moeten vanaf heden in de Duitse taal gesteld zijn. Dienstaanwijzingen, instructies en Lagerorders zijn in de Duitse en Nederlandse taal te stellen, eveneens verbodsborden.
De hiervoor noodzakelijke veranderingen zijn nog in de loop van januari te doen.’
Kamporders: Nader uit te werken

Strafbarakken

1943: Januari: Woonadres: Villa kamp Westerbork. Deel inboedel van Samuel Wolf.

1943: December: Wederom Joelfeest
Dit feest is niet in harmonie verlopen.
Gemmeker wederom op kerstverlof naar Dusseldorf (zwaar gebombardeerd 12-06-1943)

20 april 1951: Vrijgelaten. Terugkeer Dusseldorf
Direct probeert hij i.v.m. te verkrijgen werk zijn verleden ‘schoon te wassen’. ‘Persilschein’. Hij zou ‘onbeduidend’ zijn geweest in deze periode 40-45-echter zonder resultaat: uitgesloten overheidsdiensten en geen pensioen over 40-45.

28-02-1953: Getrouwd Margaretha Rings. Wonende kleine flat beide Düsseldorf
Werkzaam sigarenzaak Düsseldorf .
Later adm.functie exploitatie van sigarettenautomaten

1959: Febr. Duits kranten schrijven dat Nazi’s nog gewoon rondlopen.
1960: Maart: Vooronderzoek Duitse justitie
1960: April 25: Verhoor
1960:Mei 11:’Pauze’ in afwachting van processen in München betr. Zöpf, Gemmeker en Harster.
(11 mei tevens arrestatie Adolf Eichmann in Argentinie door Israel-proces 1961-doodstraf)
1960: Mei 31: Besluit München:aanklagen rol jodenvervolging in Nederland: Zöpf, Harster en Gertrud Slottke.
Düsseldorf dient zelf te beslissen over Gemmeker- bewijs van wetenschap genocide was cruciaal.

1961:Maart 6: Verhoor Düsseldorf
1961: mei 5: Buitenvervolging.- ‘niet aantoonbaar op de hoogte van genocide’
1966: Doordat Harster en Zöpf hebben toegegeven in München dat zij wel wisten van de genocide en gedagvaard werden de 21-06-1966 heeft Munchen 24-06-1966 een brief gestuurd aan Düsseldorf met verzoek opnieuw te kijken naar de zaak Gemmeker
1967: Jan.20: Düsseldorf naar proces München Harster, Zöpf en Slottke.
Ook Gemmeker verneemt tot zijn schrik intussen in Düsseldorf dat zijn zaak waarschijnlijk weer heropend zal worden.
Gemmeker blijft bij zijn standpunt: ‘Hij wist het niet, klaar’
Nieuw vooronderzoek loopt.
04-12-1969: New York: Hans Ottenstein: ‘Of Gemmeker het geweten heeft kan ik niet zeggen.’
Harster kon niet bevestigen dat Gemmeker op de hoogte moet zijn geweest
Ook Zöpf kon het niet bevestigen.
M.b.t.of hij van transporteurs informatie los kreeg m.b.t.het Joodse lot is geen bewijs gevonden. Transporteurs zwegen, wisten het niet officieel, maar waren wel overtuigd.
17-08-1973 onderzoek loopt nog steeds. Gemmeker voor Landgericht Düsseldorf
20-11-1973: Zesde verhoor.
11-04-1974: Negende verhoor
25-07-1974: Twaalfde en laatste verhoor
Wachten was nu op besluit officieren van Justitie tot vervolging.
16-12-1976: Besluit tot geen vervolging: ‘Geen bewijs gevonden’
1982: maagkanker, overl.30-08-1982
Geen contact dochters en niet op de hoogte (jaren lang) van zijn overlijden.
Alle onderzoekers:- Schoenmaker (Nld.), Steffen (Dld) en Loe de Jong zijn er van overtuigd dat hij het geweten moet hebben.

Duitse Joden onder Gemmeker allemaal geemigreerd naar Amerika.
(samenstellers deportatie-lijsten) (Spanier-Duitsland terug)

Gemmeker bij velen een positief imago.

Albert Gemmeker St.Michielsgestel

Interneringskamp
Internaat Ruwenberg en het kleinseminarie Beekvliet

‘Hitlers Herrengefängnis’ (Max Kohnstamm)
Interneringskamp vooraanstaande Nederlanders

Kleinseminarie Beekvliet
Geopend 04 mei 1942
Todeskandidaten (460)
Toonaangevende Nederlanders, onder wie politici, burgemeesters, hoogleraren, geestelijken, advocaten, schrijvers en musici

22 juni 1942: Kampkommandant Albert Konrad Gemmeker
Seminarie Beekvliet (voorheen ss’er Heinrich Wacker)
Benoemer: Wilhelm Harster
Chef:Heinrich Küthe
secr. Elisabeth Hassel (maitresse)

Bij gewelddadige acties van het Nederlandse verzet zou ss- en politiechef Rauter uit die voorraad prominenten de slachtoffers kiezen om ze als represaille ter dood te brengen

Executies als represaille:
15-08-1942: 5 Personen
Represaille bomaanslag Rotterdam 07-08-1942
Bevelhebber Duitse Wehrmacht Nederland, Friedrich Christiansen, eiste strenge maatregelen. Executie van twintig gijzelaars
Rijkscommissaris Arthur Seyss-Inquart:
Indien daders zich niet melden, executie 5 gijzelaars.
Vijf Rotterdammers gekozen
Leiding executie: Friedrich Knolle (pltsv. Wilhelm Harster)

12-10-1942: Gemmeker Kampkommandant Westerbork

Kamp Sint-Michielsgestel
Executies als represaille:
16-10-1942: 15 Personen
Represaille verzetsdaden Overijssel

Begin 1943 ‘Indische gijzelaars’ naar de Ruwenberg

Albert Gemmeker Westerbork

Joodse Raad Westerbork

Na Dolle dinsdag (05-09-1944)
NSB-vluchtelingen.
Om Joodse barakken extra prikkeldraad.
Na 3 weken verlaten NSB-vluchtelingen kamp.
Veel vrouwen en kinderen naar Duitsland (daar niet gewenst) – Mannen terug naar woningen.

Eind Februari 1945:
Strafbarak en twee aangrenzende barakken- vrouwelijke politieke gevangenen (circa 380)

11-04-1945: Gemmeker draagt leiding over aan Schlesinger.
Leiding komt van Aad van As
Gemmeker vlucht met Ly Hassel naar Den Haag

Bevrijding kamp in de middag 12-04-1945 Canadezen.
Vanaf nu Austausch- und Internierungslager

Na bevrijding: Bewarings- en Verblijfkamp onder het Militair Gezag Luitenant J.G. Buijvoets

Twee weken later eerste NSB-gevangenen.
Laatste Joodse kampingezetenen juli weg.

07-05-1945: Arrestatie Gemmeker, naar alle waarschijnlijkheid te Amsterdam.

1948: Einde aan interneringskamp voor collaborateurs

1950-1971: Woonoord De Schattenberg.
12-04-1983: Koningin Beatrix: Herinneringscentrum Kamp Westerbork

Aantekeningen:

1959: Duitse TV:
‘Ik heb in de tweeënhalf jaar waarin ik bijna uitsluitend met joden te maken had, zoveel van deze mensen gezien, gehoord en meegemaakt dat ik er geen enkel begrip voor kan opbrengen als er nu iemand aankomt met dingen die je als antisemitisch kunt aanmerken. Integendeel, ik zou willen zeggen dat het nodig is om met joden zelf te praten, om ze te leren kennen en vast te stellen dat al die dingen die er over ze worden beweerd op vooroordelen zijn gebaseerd en niet kloppen.