Bron: Het echec van een Volks Beweging, G.A.Kooy
| Jaar | Maand | Aant. | Begunst. | |||
| 1933 | September | 85 | ||||
| 1933 | December | 140 | ||||
| 1937 | Januari | 259 | 25 | |||
| 1940 | Maart | 188 | 26 | |||
| 1940 | Oktober | 305 | 17 | |||
| 1941 | April | 499 | ||||
| 1941 | Oktober | 581 | ||||
| 1942 | Juli | 540 | 53 | |||
| 1943 | plm.490 | |||||
| 1944 | plm.405 | |||||
| 1945 | April | 403 | ||||
1943 en 1944 (grote uitloop) is een inschatting aan de hand van eindcijfer 1945:403
Buiten de ‘gelovigen’die tot het eind trouw bleven, zeer grote meerderheid onder de 403 die niet opgezegd hebben, aangezien de NSB niet direct meer over een georganiseerde administratie beschikte.
Groep 103:
Leider Dr.Bos
1937:
Kring Winterswijk
Winterswijk, Aalten en Groenlo
Winterswijk drie groepen:
Winterswijk, Miste-Corle en Henxel-Huppel
Op max.sterkte:
Kring Winterswijk:
Groepleider:Johan te Winkel
Winterswijk – 450 leden
Groepsleider Eerst even Dr.Bos, daarna Hendrik te Winkel
Miste-Corle – 69
Groepleider Blekkink (tot zomer 1941), daarna Oonk
Henxel-Huppel – 55
Groepsleider Damkot
De werkelijk leider van 1933-1945: Dr.Bos
Andere ‘kopstukken’
Ds.Reeser
Slotboom (gem.raadslid)
De grote toename na mei 1940:
Een aantal leden trekt zich terug, teleurgesteld door de collaboratie, maar een flinke toename van ‘Meikevers’ en ‘brood-NSB-ers’.
1940: De voor de bezetting verboden W.A. komt terug (‘zwarthemden’)
Voor man.leden tussen 18-40 jaar verplicht. (eind 1941) sterke toename
De Weerbaarheidsafdeling (WA) was de geüniformeerde ordedienst en knokploeg van de Nationaal-Socialistische Beweging (NSB).
De WA bestond van 1932 tot eind 1935 en werd in 1940, na de Duitse inval in Nederland, opnieuw opgericht.
Laatste jaren van bezetting traden velen toe tot Ned. SS.en NSKK
Najaar 1940:
NJS Winterswijk
De Nationale Jeugdstorm (NJS) was een Nederlandse jongerenbeweging die van 1934 tot 1945 bestaan heeft, georganiseerd naar voorbeeld van de Duitse Hitlerjugend en als nationaalsocialistische tegenhanger van de padvinderij.
Leider: Oprichter en hopman pl.padvinderij Post
Najaar 1940:
NSVO
De Nationaal-Socialistische Vrouwenorganisatie (NSVO) was de naam waaronder NSB-vrouwen zich tussen 1938 en 1945 actief konden betonen in de op- en uitbouw van het Nederlandsenationaalsocialisme
Leider-groepsvrouw: Bos-Heersink.
Na de Slag om Stalingrad is de ‘bloei’ uit de Winterswijkse N.S.B.
Het leden-aantal stagneert, bezoeken van appéls nagelaten en bedankjes.
Landwacht
Opgericht: 11 maart 1943)
12 november 1943 wordt de Landwacht Nederland opgericht
Landwachters en hulp-landwachters (rode mouw)
Bestond voornamelijk uit NSB-ers met jachtgeweer
De Landwacht werd voor het eerst op straat gesignaleerd in maart 1944. Ze werd vooral ingezet voor de bewaking van gebouwen, het controleren van persoonsbewijzen en het uitvoeren van arrestaties, huiszoekingen en visitaties.
Leden van de Landwacht droegen de zwarte NSB-partijkleding: zwarte overhemden, zwarte pantalon of rijbroek, zwarte leren motor- of rijlaarzen, zwart lederen koppelriem met bijbehorende draagriem. Al naargelang de weersomstandigheden kon een zwarte tuniek en/of zwarte overjas worden gedragen.
Taken: huiszoekingen anti-Duitse Nederlanders, opsporen ondergedoken Joden en andere onderduikers.
Na Dolle Dinsdag 05 september 1944 grote toestroom gevluchtte N.S.B.-ers uit Zuiden en Westen van Nederland.
Winterswijk is dan al geheel gedesorganiseerd.
Dr.Bos kan echter nog putten uit gevl.NS,B,ers om de organisatie enigszins op gang te houden, ook doordat veel pl.gemeente ambtenaren zijn ondergedoken.
Een waarboel alom, in een tijd dan de landwacht ‘regeert’.
Ledenlijst NSB: (aantal inwoners 20.000)
Aantal mogelijke leden: plm.4/5 deel: 16.000
572 namen
444 mannen
128 vrouwen
Tijd van toetreden
| Periode | Mannen | % | Vrouwen | % | ||
| 1933-01-01-1936 | 100 | 23,8 | 18 | 15,3 | ||
| 01-01-1936—–10-05-1940 | 38 | 9,0 | 6 | 5,1 | ||
| 10-05-1940—–01-02-1943 | 229 | 54,5 | 80 | 67,8 | ||
| 01-02-1943—–31-03-1945 | 53 | 12,6 | 14 | 11,9 | ||
| Totaal | 420 | 100 | 118 | 100 | ||
| Obekend (Na 10-05-1940) | 24 | 10 |
Leden naar Geboorteplaats
| Geboorteplaats | Mannen | % | Vrouwen | % | ||
| Winterswjk | 242 | 54,5 | 49 | 38,2 | ||
| Overig.Gelderland | 78 | 17,6 | 24 | 18,7 | ||
| Overig.Nederland | 65 | 14,6 | 22 | 17,2 | ||
| Duitsland | 20 | 4,5 | 22 | 17,2 | ||
| Overig.Buitenland | 2 | 0,4 | 1 | 0,1 | ||
| Onbekend (geen W’wijk) | 37 | 8,3 | 10 | 7,8 | ||
| Totaal | 444 | 128 | ||||
Van alle leden zijn er dus 291 geboren in Winterswijk.
Winterswijk bestond voor de Duitse inval uit een grote groep Duitse inwoners.
Dit betekent, dat de N.S.B. niet typisch een beweging is geweest, gedragen door de lokale ‘ingroup’
(Dr.G.A.Kooy, Het echec van een volkse beweging, blz.137)
‘Anders dan mogelijk verondersteld, blijkt uit de ledensamenstelling van de Winterswijkse NSB geen extra ontvankelijkheid voor het nationaal-socialisme onder de geboren en getogen Winterswijkers; integendeel, de ontvankelijkheid voor deze ideologie is vermoedelijk onder de allochtonen het sterkst geweest.
Dr.G.A.Kooy, blz.159
Onmiskenbaar heeft de van oorsprong Duitse vrouw (en moeder) de gevoeligheid voor hat nazisme beduidend vergroot; onder de leden der beweging doet zich een betekende oververtegenwoordiging voor van indiviuen met Duitse bloed-en/of aanverwanten.
Dr.G.A.Kooy, blz.159
Tijd van toetreden Winterswijkers
| Periode | Mannen | % | Vrouwen | % | ||
| 1933-01-01-1936 | 59 | 59,0 | 5 | 27,7 | ||
| 01-01-1936—–10-05-1940 | 13 | 34,2 | 4 | 66,6 | ||
| 10-05-1940—–01-02-1943 | 134 | 58.0 | 17 | 46,2 | ||
| 01-02-1943—–31-03-1945 | 25 | 47,1 | 3 | 21,4 | ||
| Totaal | 231 | 49 | ||||
| Onbekend | 11 |
Leden naar Leeftijd
| Leeftijd | Mannen | % | Vrouwen | % | ||
| 20 | 39 | 10,0 | 16 | 14,1 | ||
| 20-24 | 52 | 13,4 | 21 | 18,5 | ||
| 25-29 | 43 | 11,0 | 11 | 9,7 | ||
| 30-34 | 57 | 14,6 | 16 | 14,1 | ||
| 35-39 | 57 | 14,6 | 16 | 14,1 | ||
| 40-44 | 38 | 9,7 | 16 | 14,1 | ||
| 45-49 | 36 | 9,2 | 6 | 5,3 | ||
| 50-54 | 30 | 7,7 | 4 | 3,5 | ||
| 55-59 | 14 | 3,6 | 1 | 0,8 | ||
| 60-64 | 11 | 2,8 | 3 | 2,6 | ||
| 65-69 | 9 | 2,3 | 2 | 1,7 | ||
| 70-74 | 2 | 0,5 | 1 | 0,8 | ||
| Totaal | 388 | 100 | 113 | 100 | ||
| Onbekend | 56 | 12,6 | 15 | 11,7 | ||
Tijd van toetreden naar Leeftijd
| Periode | <30 | 30-44 | >40 | Allen |
| 1933-01-01-1936 | 37,9 | 31,6 | 30,5 | 100 |
| 01-01-1936—–10-05-1940 | 34,4 | 41,5 | 24,1 | 100 |
| 10-05-1940—–01-02-1943 | 36,5 | 42,5 | 21,0 | 100 |
| 01-02-1943—–31-03-1945 | 33,3 | 41,7 | 25,0 | 100 |
Burg.staat Leden bij toetreding
| Burg.staat | Mannen | % | Vrouwen | % |
| Gehuwd | 295 | 66,4 | 81 | 63,2 |
| Ongehuwd | 149 | 33,6 | 47 | 36,8 |
| Totaal | 444 | 100 | 128 | 100 |
Op 4 gehuwde mannen is 1 hunner vrouwen eveneens lid.
(Het komt nml. niet voor dat een echtgenote wel lid is en de man niet)
Kiezers en Leden naar gebied
| Gebied | NSB-stemmers | Mannen | Vrouwen | Leden | % |
| Gem.Raad 1939 | |||||
| Winterswijk | 462 | 318 | 110 | 428 | 92,6 |
| Dorpbuurt | 93 | 19 | 3 | 22 | 23,6 |
| Brinkheurne | 4 | 1 | 5 | ||
| Henxel | 60 | 8 | 0 | 8 | 26,6 |
| Huppel | 3 | 0 | 3 | ||
| Miste | 71 | 10 | 5 | 15 | 38,0 |
| Corle | 9 | 3 | 12 | ||
| Meddo | 44 | 16 | 5 | 21 | 47,7 |
| Ratum | 59 | 16 | 0 | 16 | 27,1 |
| Woold | 66 | 19 | 1 | 20 | 30,3 |
| Kotten | 84 | 15 | 0 | 15 | 17,8 |
| Onbekend | 7 | ||||
| Totaal | 939 | 444 | 128 | 572 | 60,9 |
Brinkheurne, Henxel en Huppel 1 stembureau
Miste en Corle 1 stembureau
Leden over Huishoudingen
| Huish 1 lid | Huish. 2 leden | Huish. 3 leden | Huish. 4 leden | Huish. 5 leden | Totaal | |||
| Aant. Huish. | 225 | 80 | 35 | 13 | 6 | 359 | ||
| Aanta. N.S.B.-ers | 225 | 160 | 105 | 52 | 30 | 572 | ||
359 huishoudens op 5300 huishoudens.
Bijna 40% v.d.359 huishoudens heeft slechts 1 NSB-lid.
Leden naar Kerkgenootschap
| Kerkgenootschap | Mannen | % | Vrouwen | % | |
| Ned.Hervormd | 304 | 74,8 | 76 | 60,8 | |
| Gereformeerd | 2 | 0,4 | 4 | 3,2 | |
| Rooms-Katholiek | 58 | 14,2 | 20 | 16,0 | |
| Over.Kerkgen.schap | 3 | 0,7 | 4 | 3,2 | |
| Geen Kerkgen.schap | 39 | 9,6 | 21 | 16,8 | |
| Totaal | 406 | 100 | 125 | 100 | |
| Onbekend | 38 | 3 | |||
Leden Mannelijk naar beroep
| Beroep | Gehuwd | Ongehuwd | Tot | % | |
| Vrije en Acad.ber. | 8 | 2 | 10 | 2,0 | |
| Gesalarieerden | 23 | 15 | 38 | 8,8 | |
| Zelf.middenstanders | 126 | 42 | 168 | 37,8 | |
| Agrar.zelfstandigen | 62 | 18 | 80 | 18,0 | |
| Arbeiders | 68 | 62 | 130 | 29,3 | |
| Geen of onbekend | 8 | 10 | 18 | 4,1 | |
| Totaal | 444 | 100 | |||
De leden der Vrije en Acad.beroepen: (10)
Dr.Bos, Reeser, een arts, een directeur mid.school, 5 architecten (2 hebben naam gemaakt in hun vak) en 1 freelance-reclame-tekenaar.
De leden gesalarieerden: (38)
O.a. handelsreizigers (7), onderwijzers (7), boekhouders (5), kantoorbediende, gem.ambtenaar, politieman en anderen.
De leden zelfstandigen (168)
Vooral timmerlieden (15), slagers (14), Cafe-houders (13), bakkers (10), boekhandelaar, metselaar, expediteur, garage-houder, houthandelaar en molenaar.
Vooral de oudere middenstanders.
De Agrar.zelfstandigen (80)
Op 6 scholtenbedrijven (30) 1 of meer N.S.B.-leden.
Daartegenover dat onder de invloedrijke Scholten ook zeer felle anti-nazi’s worden gevonden.
De arbeiders:
Hierbij valt op dat het aantal Textiel-arbeiders aanzienlijk gering is binnen de N.S.B.
In tegenstelling tot het ter plaatse veelal veronderstelde heeft de NSB in Winterswijk-centrum uiteindelijk dieper wortel geschoten dan in de buurtschappen.
Dr.G.A.Kooy, blz.159/160)
Uitgetreden leden onder de arrestanten
| Jaar | Mannen | Vrouwen | Totaal | |
| voor 1940 | 2 | 2 | ||
| 1940 | 4 | 1 | 5 | |
| 1941 | 17 | 4 | 21 | |
| 1942 | 14 | 4 | 18 | |
| 1943 | 17 | 2 | 19 | |
| 1944 | 42 | 5 | 47 | |
| 1945 | 1 | 1 | ||
| onbekend | 1 | 1 | ||
| Totaal | 98 | 16 | 114 | |
Van de 21 in 1941 uitgetredenen valt op dat GEEN van hen voor de inval lid is geweest. Velen slechts 3/4 maand.