oudwwijk
Digitaal erfgoed

Gemeente 1940-1945

Gemeentehuis: Balinkes

Aantekeningen:

-Waarschuwing Dr.Bos installatie

– Drie wethouders tijdens installatie

-Onderduik groot deel secr.gemeente-personeel (22-09-1944)
Secr.personeel w.o. D.J.Zwagerman

Burgemeesters:

Kneppelhout ()
Gearresteerd: 06/07-04-1941 (10 wkn) (ontslagen als Burgemeester 13-05-1941)
Opgepakt wederom 04-05-1042 (St.Michielsgestel)
Gevangen tot kerstmis 1942
09 april 1943:
Brief Dr.Bos aan Arbeitsamt om de heren Kneppelhout en de Hoogh aan het werk te zetten in Duitsland
Augustus 1943 moest hij onderduiken tot na bevrijding
Voorink (21-04-1941-16-03-1942)
Bos 28-03-1942 -29-03-1945
Voorink (01-04-1945-04-04-1945)
Kneppelhout (04-04-1945)

JFMAMJJASONDDuurAanw.
194088
1941XXX129
1942XXXXXXXX124
1943XXXXX127
1944XXXXXXXXXXXX120
1945XXX30
Totaal5928

Gemeenteraad 1939: (21-08-1941 ontbonden)
S.D.A.P:
A.van Dam,(Beyers, 08-1940) H.W.Heinen, G.H.Beijers, G.J.Obelink
Lib.Staatspartij:
H.P.Priester, J.Tenkink (weth.) H.J.ten Hagen, H.Wilten
C.D.Unie:
J.W.te Winkel
N.S.B.:
W.Slotboom, G.J.Blekkink
R.K.Staatspartij:
H.Th.J.C.Bekker, J.W.H.Balink
A.R.en C.H.
A.Weerkamp (weth), H.J.der Weduwen
Vrijz.Dem:
G.C.Bent (Weth), J.R.Verwers, G.J.Hannink

Vormingsbijeenkomst Ambtenaren

MAANDAG 28 SEPTEMBER 1942, Winterswijkse Courant
Vormingsbijeenkomst
Ten gemeentehuize werd vrijdagmiddag op initiatief van burgemeester Dr.W.P.C.Bos een vormingssamenkomst voor gemeente-ambtenaren gehouden. Aanwezig waren de ambtenaren van de gemeentesecretarie, van de Dienst voor Sociale zaken, van het kantoor van den gemeenteontvanger en de hoofden van alle diensten der gemeente. Als spreker trad op Ds.E.Reeser, alhier, kringvormingsleider van de N.S.B., die een rede hield over het onderwerp “Plaats en taak van Nederland in het nieuwe Europa”.
De burgemeester sprak een openingswoord en bracht na afloop den spreker dank voor zijn rede.

‘Dat de meeste gemeente-ambtenaren en ook het politiekorps niet nationaal-socialist zijn – Dr.Bos zijn leven zijn tijd, blz.216.

Incident

Tijdens installatie-rede van Dr.Bos als burgemeester, verzocht deze allen te gaan staan ter nagedachtenis van een gesneuvelde Winterswijker aan het Oost-front.
Allen gingen staan, behalve, oud wnd.burg. Voorink en de 3 wethouders, Tenkink, Weerkamp en Bent.

Ontslag der Wethouders

WINTERSWIJK
DONDERDAG 9 APRIL 1942, Dagblad Tubantia

De wethouders der gemeente Winterswijk, de heeren J. Tenkink. A. Weerkamp en G. C Bent. hebben bij burgemeester Dr. Bos een verzoek tot ontslag ingediend, hetwelk door den burgemeester is aanvaard.

Wethouders blijven op verzoek van Dr.Bos aan vanuit huis. (Dr.Bos.blz.218)

01-10-1943:
Twee nieuwe wethouders:
B.van Laar en J.te Winkel (geen nazificatie-beleid-Dr.Bos-blz.218)
Eervol ontslag Tenkink, Weerkamp en Bent

GEERT WEVER

Geert Wever is niet aangesloten geweest bij een plaatselijke verzetsgroep, maar heeft als chef van de afdeling Bevolking wel verschillende personen uit het bevolkingsregister laten verdwijnen, zodat ze geen gevaar liepen naar Duitsland te worden gezonden.

Geert is overleden op adres Haitsma Mulierweg 48 te huize van de weduwe van zijn zwager gemeente secretaris Michiel Wierenga (overl. 02-11-1939)

Geert was als ambtenaar ondergedoken op de ‘boer’, maar werd ernstig ziek. Longontsteking en hoge koorts. Hij kon niet op zijn onderduikadres blijven en besloot onderdak te zoeken bij de weduwe van zijn zwager Wierenga. Daar thuis aan de Haitsma Mulierweg kwam hij te overlijden op 1 november 1944

G.Wever ontslag 15-11-1944 brief- Dr.Bos, blz.291

M.J.S.Busch-Adriani (ovl.05-03-1976) – gemeente-ontvanger (ondergedoken 22-09-1944-Dr.Bos, blz.282)
Mej. J.B.Geurkink (Jansen) – secr. – later politie-administratie

Dr.Bos noemt ondergedoken secr.personeel deserteurs (nieuw-jaarstoespraak 1945) Dr.Bos, blz.290)

Tijdens de bezetting zijn 33 ambtenaren ontslagen door de bezetter.

07-12-1944:
Niet-eervol ontslag Zwagerman en Bus-Adriani

Wat zegt Dr.Bos letterlijk in zijn installatie-rede? (blz.403)

‘In de eerste plaats heeft het woord ‘neutraal’ voor ons, nationaal-socialisten een te wrange smaak gekregen, in de tweede plaats zal mijn beleid niet neutraal, dus kleurloos zijn, niet los van iedere politieke richting, maar nationaal-socialistisch, d.i. rechtvaardig en steunend op het program, zooals door onzen Leider Mussert werd vastgelegd.
Als nationaal-socialist zal ik deze taak ook uitvoeren. Ik maak mij geen illusies, dat de uitvoering van mijn ambt in nationaal-socialistischen geest de volle medewerking zal hebben van hen, die mij bij de uitvoering behulpzaam behooren te zijn, n.l. de gemeenteambtenaren en arbeiders.
Hoewel ik weet, dat onze gemeente, over een uitstekend ambtenaren- en arbeiderscorps beschikt, weet ik ook, dat deze corpsen voor verreweg het grootste gedeelte niet nationaal-socialistisch georienteerd zijn. Ten dele is dit voor mij begrijpelijk, immers, tengevolge van het ambtenarenverbod van onze vroegere regeering was het den ambtenaren en gemeentewerklieden vrijwel onmogelijk, in ieder geval zeer gevaarlijk, kennis te nemen van de nationaal-socialistische beginselen en wanneer ooit het spreekwoord ‘onbekend maakt onbemind’ waarheid is gebleken, dan is dit zeker ten opzichte van de nationaal-socialistische levensopvatting.
Wanneer wij nog daarbij in oogenschouw nemen, het feit, dat verreweg het grootste deel der ambtenaren een onbezorgd bestaan heeft en niet direct met de nooden van ons volk in aanraking komt, dan is deze houding te verklaren, echter niet te verdedigen.
Want juist het feit, dat vooral de ambtenaren maar ook de arbeiders in overheidsdienst in het demoncratische stelsel een klasse op zich zelf vormden, een klasse, die zeer weinig contact had met de buitenwereld, was oorzaak, dat over het algemeen thans de ambtenaar een opvatting zijner taak heeft, niet in overeenstemming met onze nationaal-socialistische beginselen.
Onverbrekelijk verbinden wij als nationaal-socialisten aan de positie van overheidspersoneel het begrip dienen, dienen der gemeenschap, en zich beschikbaar stellen met hun volle persoon en werkkracht voor die gemeenschap.
Dat is hetgeen wij nationaal-socialisten eischen van het overheidspersoneel in het algemeen, dat is, wat ik als burgemeester van Winterswijk zal eischen van de ambtenaren en arbeiders dezer gemeente.
En men houde het voor gezegd, dat deze eisch ook betreft de ambtenaren van onzen distributiedienst.
Aan den ambtenaar, of liever gezegd aan ieder lid van het gemeentepersoneel zal de gelegenheid geboden worden kennis te maken met het nationaal-socialisme op vormingsuren, welke speciaal voor dit doel zullen worden belegd.
Ik twijfel er niet aan of na nadere kennismaking zal bij velen het oordeel over het nationaal-socialisme veranderd zijn en zal in ieder geval tegenwerking bij de verstandige ambtenaren, die hun diendende verhouding tot de Volksgemeenschap begrijpen, niet meer voorkomen.
Welhaast overbodig is het hier te zeggen, dat door mij als eenige ambtenarenorganisatie, het Nat.Social Ambtenarencorps erkend wordt, als eenige werkliedenorganisatie het N.V.V.

Lees verder