oudwwijk
Digitaal erfgoed

Kranten 1940

Schuilloopgraven

MAANDAG 15 April 1940, Dagblad Tubantia
Vanwege den gemeentelijken luchtbeschermingsdienst worden thans schuilloopgraven aangelegd op een terrein, schuin tegenover het postkantoor.
In het centrum van onze gemeente zijn reeds schuilplaatsen gegraven achter het raadhuis en in de nabijheid van de nieuwe Verlengde Boterstraat.

Het Julianafeest

WOENSDAG 1 MEI 1940, Dagblad Tubantia

Onder auspiciën van de Vereeniging „Volksfeest” is hier gisteren het Julianafeest opgewekt gevierd.
’s Middags om 3 uur maakte de Winterswijksche Orkestvereeniging een muzikale rondgang. In het feestgebouw gaf de W.O.V. vervolgens onder leiding van den heer J. Widemann een concert. Het programma werd geopend met het „Wilhelmus”
Een met zorg samengesteld programma werd afgewerkt. Hierna volgde een kinderbal. Nadat ook de ouderen gelegenheid hadden gekregen voor het maken van een dansje, trok men onder de lustige tonen der muziek in optocht naar de Markt, waar de stoet werd ontbonden.
Op de welde naast het feestgebouw waren verschillende vermakelijkheden, zooals auto-baan, zweefmolen, golfbaan, theater, draaimolen enz
De exploitanten der verschillende inrichtngen maakten goede zaken.
Met een druk bezochten feestavond in het feestgebouw werd de dag besloten.
Voorts werd in eenige café’s gedanst overal was van een echte feeststemming sprake, zoodat Winterswijk het Juliana-feest op waardige wijze vierde.

Poolsche Krijgsgevangenen

WINTERSWIJK.
7 Mei. Hedenmiddag zijn wederom 6 Poolsche krijgsgevangenen, die in het Duitsche grensgebied te werk waren gesteld, over onze grens gekomen.
Ze zijn in de marechausseekazerne alhier ondergebracht om dezer dagen op transport te worden gesteld naar een intemeeringskamp.

Aan de Burgerij


WOENSDAG 15 MEI 1940, Winterswijkse Courant

Bij deze breng ik NOGMAALS onder de aandacht van de burgerij, dat alle bedrijven en werkzaamheden voor zoover eenigzins mogelijk, normaal moeten doorgaan.
Winkeliers mogen niet meer aan hun klanten verkoopen, dan hetgeen voor de 
ONMIDDELIJKE BEHOEFTE STRIKT NODIG IS.

Prijsopdrijving is ten strengste verboden; GEEN HOOGERE PRIJZEN mogen worden gevraagd dan op 9 Mei 1940 golde.
HAMSTEREN is eveneens TEN STRENGSTE VERBODEN;

Bij overtreding van dit verbod zal inbeslagneming van den aangeschaften voorraad volgen.
Ik doe een dringend beroep op allen om de meest mogelijke medewerking aan de maatregelen der gemeentelijke overheid te verleenen.
WINTERSWIJK,15 MEI 1940
                                                                 De Burgemeester van Winterswijk
                                                                         J.KNEPPELHOUT

Onderwijs


WOENSDAG 15 MEI 1940, Winterswijkse Courant

Het GEMEENTEBESTUUR van WINTERSWIJK brengt hierbij ter openbare kennis, dat
ALLE ONDERWIJSINRICHTINGEN 
in de gemeente WEER NORMAAL ZIJN AANGEVANGEN.
Winterswijk, 15 Mei 1940       BURGEMEESTER en WETHOUDERS van WINTERSWIJK  J.KNEPPELHOUT, Burgemeester  D.J.ZWAGERMAN,Secretaris

De Burgemeester van Winterswijk


WOENSDAG 15 MEI 1940, Winterswijkse Courant

De BURGEMEESTER van WINTERSWIJK.
Gelet op de beperkte mogelijkheid van stroomopwekking, wekt de ingezetenen in het algemeen belang op:
DE GROOTSTE ZUINIGHEID IN HET VERBRUIK VAN ELECTRICITEIT IN ACHT TE NEMEN EN HET GEBRUIK TE BEPERKEN TOT HOOGSTENS 2 LAMPEN PER WONING.
Toestellen en apparaten mogen niet in gebruik genomen worden.

Cafe’s moeten om 22.00 sluiten


WOENSDAG 15 MEI 1940, Winterswijkse Courant

De BURGEMEESTER der Gemeente WINTERSWIJK
BEVEELT
dat, in afwijking van het bepaalde in de Algemeene Politieverordening, de cafe’s, tapperijen en dergelijke instellingen, warvoor een vergunning of verlof ingevolge de Drankwet geldt, des avonds na 10 uur, geldende tijd
VOOR HET PUBLIEK GESLOTEN MOET ZIJN EN GEEN DRANKEN MEER MOGEN WORDEN VERKOCHT.                                                         
De BURGEMEESTER van WINTERSWIJK

Duitse Zomertijd


WOENSDAG 15 MEI 1940, Winterswijkse Courant
De Duitsche Zomertijd ingevoerd met ingang van heden 15 Mei
Dit komt hierop neer, dat alle uurwerken 
1 UUR EN 40 MINUTEN VOORUIT
gezet moeten worden.

Eenige Winterswijksche gewonden.

24 MEI 1940 Graafschapbode
Van de in de Arnhemsche ‘ ziekenhuizen opgenomen pl.m. 20 verwonde Achterhoeksche militairen, bevinden zich volgens de door het Arnhemsche Inlichtingenbureau van het Ned. Roode Kruis uitgegeven lijst o.m. onze plaatsgenooten H.J. W. Waanders en B. H. W. Wentink.


Eerste raadsvergadering in bezetting

28 JUNI 1940, Graafschapbode

Een woord van bezinning

Voorzitter J.Kneppelhout richtte zich tot de leden, er aan herinnerd, hoezeer de omstandigheden zich sinds de vorige bijeenkomst hebben gewijzigd.
“Het Nederlandsche grondgebied in Europa is Duitsch bezet gebied geworden, hetgeen weer allerlei verplichtingen tenopzichte van de bezettende macht voor ons meebrengt.
Die verplichtingen mogen wij, aldus de burgemeester, niet uit het oog verliezen, al hebben wij het voorrecht dat het Nederlandsche bestuursapparaat vrijwel intact is gebleven.
Tot die verplichtingen reken ik ook de noodzaak ons tot zoo sober mogelijke discussies te beperken en ons van prikkelende uitlatingen en politieke beschouwingen te onthouden.
Intusschen herneemt Nederland, waar en zoover mogelijk, zijn gewoon aanzien.
Het werk en de werkzaamheden werden weer hervat.
Wij wenschen dat voor zoover noodig te doen in loyale samenwerking met de bezettende macht, zooals het waardigen Nederlanders betaamt, dit is met rouw in het hart, rouw om onze geëerbiedigde wie, gelijk Willem de Zwijger en Prins Willem V het harde lot niet bespaard bleef met het Koninklijk gezin den vaderlandschen bodem te moeten verlaten, wie wij kracht uit den Hooge toewenschen om de Haar opgelegde beproeving te doorstaan, wie wij toewenschen, dat Nederland en Oranje eens weer vereend zullen mogen zijn.
Voorts met rouw in, het hart om onze plaatsgenooten, die bij de uitoefening van hun plicht op jeugdigen leeftijd of in de kracht van hun leven in dienst van het vaderland op het veld van eer zijn gevallen.
Helaas heeft onze gemeente in den nacht van Vrijdag op Zaterdag nog op andere wijjze onder oorlogsgeweld moeten lijden en is zij aan een luchtbombardement blootgesteld geweest met het droevig gevolg, dat wij naast stoffeltjke schade twee dooden, waaronder een ambtenaar ter secretarie, en een zwaargewonde te betreuren hebben.
Voor de overledenen buigen wij in eerbiedige hulde ons hoofd en aan hun rouwende en in diepe droefheid achtergebleven verwanten betuigen wjj onze innige deelneming.
Wij beseffen volkomen hun diep verdriet en hoe zwaar zij door het verlies van hun zoon. man of verloofde getroffen zijn. Mogen zij in het algemeen medeleven met hun verlies eenige troost vinden en moge dit balsum op hun schrijnende wonde zijn.”

De raadsleden verhieven zich bij deze woorden van hun zetel om gedurende eenige oogenblikken in stilte de nagedachtenis der gevallenen te herdenken.
De voorzitter, zijn rede vervolgend, heeft den gewonden toegewenscht, dat de moderne heelkunde een spoedig herstel zal weten te bevorderen.
Voorts memoreerde hij, dat de achter ons liggende weken ook in deze gemeente hun bijzondere eischen hebben gesteld.
Ongedachte vraagstukken eischten een oplossing, meestal op zeer korten termijn. In dit verband bracht spr. dank aan burgerij en ambtenaren, in het bijzonder aan den secretaris en de wethouders voor de ondervonden medewerking en steun.
Nadat de Raad door applaus van zijn instemming met deze woorden had doen blijken, werd overgegaan tot behandeling der agenda.


Raadsid van Dam bedankt

MAANDAG 29 JULI 1940, Graafschapbode

Het Raadslid A. van Dam bedankt.
De Heer A. van Dam, een te dezer plaatse algemeen bekende politieke figuur, heeft zich metterwoon in Amsterdam 
gevestigd. Daarmede is een einde gekomen aan zijn 21-jarig lidmaatschap van den Winterswijkschen Raad.

Op 21 April 1919 nam de Heer Van Dam zitting voor de Fractie der S.D.A.P. In 1931 volgde zijn benoeming tot Wethouder,
welke functie hij tot September 1939 heeft bekleed.
Als lid van diverse vaste raadscommissies verkreeg de Heer Van Dam een breed inzicht in de gemeentelijke instellingen. 
Hij was o.a. belast met het beheer en toezicht op het Gas-en Waterbedrijf, het Badhuis en op het Slachthuis- en Destructiebedrijf.
De Heer Van Dam is, wat men pleegt te noemen, -een „selfmade-man”. Zijn politieke beteekenis voor de socialistische 
arbeidersbeweging was van meer dan plaatselijk formaat.
In de provincie speelde hij lange jaren een belangrijke rol.
Wij mogen zeker ook niet onvermeld laten de leidende functie, welke hij In de Winterswijksche Coöperatie bekleedde.

Uitreiking Textielkaarten

MAANDAG 5 AUGUSTUS 1940, Nieuwe Winterswijksche Courant UITREIKING TEXTIELKAARTEN
Deze uitreiking heeft plaats op vertoon van de Distributiestamkaart en het ingevulde aanvraagformulier.Kinderen beneden der leeftijd van 3 jaar, komen niet voor een textielkaart in aanmerking. De uitreiking zal plaats hebben in: SCHOOL L (SLEESWIJK)

Dinsdag 6 en Woensdag 7 Augustus, voor hen wier naam begint met de letters A en B
Donderdag 8 Augustus, voor hen wier naam begint met de letters C,D,E,F,G
Vrijdag 9 Augustus, voor hen wier naam begint met de letters H.I.J.
Zaterdag 10 Augustus, voor hen wier naam begint met de letters K
Maandag 12 Augustus, voor hen wier naam begint met de letters L,M
Dinsdag 13 Augustus, voor hen wier naam begint met de letters N,O,P,Q
Woensdag 14 Augustus, voor hen wier naam begint met de letters R
Donderdag 15 Augustus, voor hen wier naam begint met de letters S
Vrijdag 16 Augustus, voor hen wier naam begint met de letters T,U,V
Zaterdag 17 Augustus, voor hen wier naam begint met de letters W,Z

Iedereen moet op de voor hem vastgestelde dag komen, anders wordt men niet geholpen.

Nederlandse Unie


MAANDAG 5 AUGUSTUS 1940, Nieuwe Winterswijksche Courant
INWONERS VAN WINTERSWIJK EN BUURTSCHAPPEN
PLAATST U ALS 1 MAN ACHTER DE 
“NEDERLANDSCHE UNIE”
Stuurt nog heden als sympathie betuiging een kaart met naam en adres aan de “Nederlandsche Unie” , Alexanderstraat 20, Den Haag (gefrankeerd: 3 cent voor briefkaart, 5 cent voor brief), of aan een der onderstaande personen. 

P.BRITTIJNPrins HendrikstraatJ.F.OVERWEGWilhelminastraat 25
G.J.BEYERSGroenloscheweg 78J.W.TE PEELECorle
J.B.COLENBRANDERWilhelminastraatE.F.SCHRADERKottenscheweg
B.TH.J.GRIMMELTSatinkplasJ.STEENHUIZENWilhelminastraat 24
B.TER HARTMisterstraatH.STIENSTRAGasthuisstraat
G.HULSTEIJNKortestraat 4B.STEGEMANJavastraat
J.A.HIJINKKattenbergJ.B.G.TENKINKOp Lintum
TH.J.JAGERINKWooldstraatG.J.WESSELINKGroenloscheweg 69 II
A.G.F.KONINGSMisterstraatN.C.J.WILLINKPrins Hendrikstraat
G.J.J.TE KRONNIE“Gelria”J.WILLINK AZNWilhelminastraat
H.W.KLEIN LANGENHORSTWilhelminastraat 12L.N.H.VAN ZUTPHENMeddoschestraat
H.NUIJS, Hoofd der SchoolCorle

Het rijwielbelastingplaatje


WOENSDAG 7 AUGUSTUS 1940, Nieuwe Winterswijksche Courant
Vrijdag is weer de dag dat de fietsen moeten voorzien zijn van een nieuw belastingplaatje, ten teeken dat men zijn belasting voor het voor velen – juist in dezen vrijwel autoloozen tijd – onmisbare “stalen ros” heeft betaald. Het onderhoud en de aanleg van rijwielpaden. Zoals deze door den Bond van Rijwielpadenvereenigingen in Oostelijk Gelderland en ook door ons Gemeentebestuur worden behartigd, geeft het niet rijdend publiek wel de zekerheid dat men meer voor zijn geld krijgt dan alleen het koperen bewijs van betaling.
Zij, die nog geen rijwielbelastingmerk hebben, doen er goed aan zoo vlug mogelijk naar het postkantoor te gaan om zich van een dergelijk plaatje in het bezit te stellen, opdat niet van uitstel, afstel kome en men dus door vergeetachtigheid tegen de lamp zou loopen en meer belasting moet betalen dan noodzakelijk is met bovendien het ongemak, dat men zijn fiets eenigen tijd kwijt kan zijn.

Postverkeer met Duitsland

WOENSDAG 7 AUGUSTUS 1940, Nieuwe Winterswijksche Courant POSTVERKEER MET DUITSCHLAND
Het verzenden van telegrafische postwissels tusschen Nederland en Duitschland zal in beide richtingen van 12 Augustus af weder mogelijk zijn.


Verduisteringskapjes

WOENSDAG 14 AUGUSTUS 1940, Nieuwe Winterswijksche Courant
ADVERTENTIE VERDUISTERINGSKAPJES en VERDUISTERINGSPAPIER
Ook voor wederverkopers.
BOEKHANDEL “CENTRUM” HW HOLDERS

Smokkelaar gearresteerd

WOENSDAG 21 AUGUSTUS 1940, Nieuwe Winterswijksche Courant

SMOKKELAAR GEARRESTEERD
Zoo men weet, loopen dagelijks bussen naar Bocholt en Borken, voor vervoer van circa 180 Hollandsche arbeiders, die werk in Duitsland hebben. Eeen van deze arbeiders, H.te L. alhier maakte van de gelegenheid gebruik om te smokkelen. De verboden waar had hij achter de voering van een handkoffertje verborgen. De Duitsche ambtenaren wisten de smokkelwaar te vinden; H.te L. werd gearresteerd. Sindsdien is de controle op de bussen verscherpt

Ex-raadslid van Dam gehuldigd

23 AUGUSTUS 1940, Graafschapbode

Raadsvergadering
Voorzitter J.Kneppelhout heeft in een korte toespraak hulde gebracht aan het gewezen raadslid, den heer Van Dam, die zich metterwoon te Amsterdam vestigde.
Velen, aldus spr., zullen de inzichten van den heer Van Dam niet altijd hebben kunnen deelen.
Naar U bekend, had ik tijdens mijn eerste ambtsjaar een ernstig meeningsverschil met hem. 20 Jaar maakte de heer Van Dam ongeveer deel uit van den Raad, waarvan 8 jaar als wethouder.
Voorts had hij zitting in verschillende commissies van Bijstand.
Hetgeen hier, mede dank zij zijn werk, tot stand is gekomen en nog zal komen, moge hem hier of elders met ons tot verheugenis strekken, aldus de voorzitter.
Blijkens rapport van de uit den Raad gevormde commissie van onderzoek, waren de geloofsbrieven van den heer Beyers, die in de vacature Van Dam voor de S. D. A. P. zitting zal nemen, in orde bevonden.

Rotterdamse Kinderen Terug

WOENSDAG 28 AUGUSTUS 1940, Nieuwe Winterswijksche Courant
ROTTERDAMSCHE KINDEREN TERUG
De eerst aangekomen groep Rotterdamsche kinderen die door bemiddeling van Mevr.Kuipers-Rietberg bij ingezetenen zowel in het dorp als in de buurtschappen was ondergebracht, keerden gisterenmorgen na een verblijf van 4 weken per trein naar Rotterdam terug.
De kinderen hadden zich goed gehouden en zullen stellig met veel genoegen aan hun te Winterswijk doorgebrachte vacantie terugdenken.

Openbare Kennisgeving

MAANDAG 2 SEPTEMBER 1940, Nieuwe Winterswijksche Courant OPENBARE KENNISGEVING
De Burgemeester van Winterswijk herinnert de bevolking er aan, dat blijkens de oproeping van den Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied, opgenomen in de dagbladen van 1 Augustus j.l. ieder demonstratief optreden in het algemeen en elke betooging van afzonderlijke of vereenigde personen, welke voor ’n lid van het Huis van Oranje of tegen de bezettende macht is gericht, met gestrengheid zal worden vervolgd. Hetzelfde geldt voor het dragen van insignes, bloemen, strikjes of eenig voorwerp, waarmee men zijn gezindheid voor het Huis van Oranje tot uitdrukking brengt, alsmede voor het uitsteken van vlaggen of het aanbrengen van andere versierselen aan gebouwen en voorts voor alle andere handelingen, welke tot strekking hebben aanhankelijkheid aan het Huis van Oranje te betuigen.
Hij maant de bevolking tot stipte naleving dier oproeping aan.

WINTERSWIJK, 28 AUGUSTUS 1940  DE BURGEMEESTER VOORNOEMD J.KNEPPELHOUT

19 oktober 1940

Meldingsplicht Joodse inwoners

MAANDAG 07 OKTOBER 1940 N.W.C.

Dë Burgemeester van Wintèrswijk maakt bekend, dat alle Joden, die 18 jaar of ouder zijn en die hun vaste of tijdelijke woonplaats in deze gemeente hebben, zich onder overlegging van trouwboekjes of andere bewijsstukken, waar uit de juiste namen blijken moeten melden ter Gemeente-Secretarie op Dinsdag 8 October 1940 tusschen 2 en 5 uur des namiddags.
De aanmelding kan niet op een anderen tijd geschieden.
Persoonlijke aanmelding verdient aanbeveling; evenwel mag de aanmelding geschieden door ’n lid van het gezin.
Meldingsplicht bestaat eveneens voor alle Joden, zoodra zij na 8 October 1940 den leeftijd van 18 jaar bereiken.
Winterswijk, 7 October 1940.
De Burgemeester voornoemd,
J. KNEPPELHOUT.

Meldingsplicht Volks Deutsche

MAANDAG 07 OKTOBER 1940 N.W.C.

De Burgemeester van Winterswijk maakt bekend, dat alle in deze gemeente verblijf houdende Volks-Deutsche, die in de afgeloopen 20 jaren een andere nationaliteit hebben verkregen, alsmede alle Volksdeutsche, die staatloos zijn, zich Woensdag 9 October 1940, des namiddags van 2—5 uur ter Gemeente-Secretarie moeten melden.
De aanmelding kan niet op een anderen tijd geschieden.
Papieren zooals identiteiskaart, pas, trouwboekje of stamkaart), waaruit de juiste naam, enz. blijkt, moet worden overgelegd. Persoonlijke aanmelding verdient aanbeveling, evenwel mag de aanmelding geschieden dooreen lid van het gezin.
De verplichting tot aanmelding geldt dus onder meer voor: alle vrouwen van Duitschen bloede, die na 1 October 1920 met ee niet-Duitscher zijn gehuwd; alle mannen en vrouwen van Duitschen bloede, die na 1 October 1920 in een ander land zijn genaturaliseerd.
N.B. Om misverstand te voorkomen, wordt er op gewezen, dat Nederlandsche vrouwen, die met een Duitscher zijn gehuwd, zich niet behoeven aan te melden.
Winterswijk, 7 October 1940.
De Burgemeester voornoemd
J. KNEPPELHOUT.

N.S.B.

WOENSDAG 23 OKTOBER 1940, Winterswijkse courant 

De Kring Winterswijk der N.S.B. hield gisterenavond in cafe Piek een kringleden-appel, dat zeer druk bezocht was.
Te ongeveer 9 uur trad de leider der N.S.B. ,Ir.A.A.Mussert, de zaal onverwachts binnen, wat groote geestdrift wekte.
Ir.Mussert nam het woord en zeide o.a.: “dat hij nu wist, dat Hitler, die hij een profeet noemde en volkomen vertrouwde, het beste met Nederland voor had en een vrij Nederland te midden van de overige volkeren, die mede willen bouwen aan een nieuw Europa, zou wenschen”. 

Verder verzekerde de heer Mussert overtuigd te zijn dat, mits wij een verstandige politiek voeren, Indie met zijn schatten en rijkdommen voor Nederland behouden zou blijven.
Hij eindigde met te zeggen, dat wanneer binnen niet te langen tijd, de N.S.B. vlag alom van de openbare gebouwen zou wapperen, de N.S.B. haar prediking, die zij nu sedert 9 jaren in Nederland heeft verkondigd, zal omzetten in de daad:
“Vrijheid, arbeid en brood voor al degenen, die eerlijk werken willen”.
De heer Mussert verliet te ongeveer 10 uur per auto onze gemeente.

Ds.Reeser Gerehabiliteerd

ZATERDAG 26 OCTOBER  1940, Utrechts Nieuwsblad
DS.REESER GEREHABILITEERD
De synode van de Ned.Herv.Kerk heeft Ds.E. Reeser te Winterswijk gerehabiliteerd en als predikant toegelaten in de Herv.Kerk. Zooals men zich zal herinneren werd Ds.Reeser eenigen tijd geleden beschuldigd van het schrijven van anonieme brieven. Hij heeft evenwel steeds verklaard onschuldig te zijn. Tengevolge hiervan was het indertijd niet mogelijk Ds.Reeser te handhaven.

Begrafenis G.J.Smit

VRIJDAG 8 NOVEMBER 1940
Op de Nieuwe Algemeene Begraafplaats werd Woensdagmiddag ter aarde besteld het stoffelijk overschot van den heer G.J.Smit uit de buurtshap Ratum, die door een noodlottig ongeval om het leven is gekomen.

Een groot aantal belangstellenden gaf bij de begrafenis blijk van deelneming en volgde den lijkwagen ten voet naar de begraafplaats.
Aan de groeve werd het woord gevoerd door de heer Ch.Veenemans, die namens het bestuur der Christelijke Emmaschool een woord van dank bracht voor het vele, dat de overledene als bestuurslid voor genoemde school heeft gedaan.
Spreker noemde hem een toegewijd lid.
Hierna sprak Ds.F.C.Zwaal jr.een treffend afscheids- en troostwoord.
Een familielid van den overledene dankte voor de blijken van deelneming.


Lees verder